Je gaat scheiden en dat is niet de leukste periode van je leven. Daarom willen heel veel mensen ook dat deze scheidingsprocedure snel wordt afgerond. Er zijn veel juridische zaken waar je rekening mee moet houden. Een ellenlange procedure over welk recht van toepassing is op je huwelijksvermogen heb je waarschijnlijk al helemaal geen zin in.

Ander recht?
Kan er dan een ander recht dan het Nederlandse recht van toepassing zijn op het huwelijksvermogen? Ja dat kan! Als er bijvoorbeeld een Nederlandse/Marokkaanse vrouw trouwt met een Belgisch/Marokkaanse man. Dan kan het namelijk zijn dat het Marokkaans recht van toepassing is omdat de Marokkaanse nationaliteit de enige nationaliteit is die ze gemeenschappelijk hebben. Het kan heel veel verschil maken of het Marokkaans recht van toepassing is op je huwelijksvermogen in plaats van het Nederlandse recht. Dit kan namelijk betekenen dat jullie niet in gemeenschap van goederen zijn getrouwd (Nederlands recht) maar onder huwelijkse voorwaarden (Marokkaans recht).

Chelouche/Van Leer arrest
Welk recht van toepassing is hangt af van heel veel factoren. In het arrest van de Hoge Raad genaamd: ‘Chelouche/Van Leer’ wordt uiteengezet van welke factoren dat dan afhangt.

De man (Van Leer) komt oorspronkelijk uit Nederland, maar hij is geëmigreerd naar de Verenigde Staten waar hij in 1949 werd genaturaliseerd tot Amerikaan. Meneer Van Leer trouwt in 1960 met een Franse vrouw (Chelouche) in Londen. De eerste twee jaar van hun huwelijk hebben ze geen vaste woonplaats, maar daarna verhuizen ze naar Nederland en blijven ze tot het einde van hun huwelijk in Nederland wonen. Meneer Van Leer en mevrouw Chelouche willen uiteindelijk gaan scheiden. De vraag is dus nu: welk recht is van toepassing op hun huwelijksvermogen?

Nationaliteit
De Hoge Raad oordeelt dat de rechtskeuze van beide partijen allereerst bepalend is om na te gaan welk recht van toepassing is. Als meneer Van Leer en mevrouw Chelouche van tevoren hadden afgesproken welk recht van toepassing was op hun huwelijksvermogen, was deze procedure niet nodig geweest. Maar dit hebben ze niet gedaan. Daarna kijkt de rechter naar welke nationaliteit ze gemeenschappelijk hebben tijdens het huwelijk. Is er geen gemeenschappelijke nationaliteit of zijn er meerdere gemeenschappelijke nationaliteiten? Dan is het recht van toepassing van het land waar de echtgenoten als eerste samenwonen. Is dit ook niet van toepassing? Dan is het recht van toepassing van het land waarmee beiden de nauwste band hebben. In de zaak van meneer Van Leer en mevrouw Chelouche zijn de eerste 3 punten niet van toepassing.

Onaanvaardbaarheid exceptie
Er moest dus worden afgewogen met welk land zij de nauwste band hebben. Volgens de Hoge Raad was dit Nederland. Dat zou dus betekenen dat ze in gemeenschap van goederen zijn getrouwd. Maar omdat beide partijen heel erg rijk zijn wilde mevrouw Chelouche niet in gemeenschap van goederen getrouwd zijn. De Hoge Raad heeft daarom iets geïntroduceerd dat de ‘onaanvaardbaarheid exceptie’ heet. Dit betekent dat als partijen worden overvallen door een regime waar ze totaal geen rekening mee hebben gehouden, het in bijzondere gevallen onaanvaardbaar zou zijn om dat regime toe te passen. Mevrouw Chelouche had er totaal geen rekening mee gehouden dat ze in gemeenschap van goederen zouden zijn getrouwd. Daarom werd de ‘onaanvaardbaarheid exceptie’ in deze zaak toegepast.

Wat hierboven beschreven staat is van toepassing op huwelijken die voltrokken zijn vóór 1 september 1992. Is de datum waarop het huwelijk voltrokken is ná 1 september 1992, dan is het Haags Huwelijksvermogensverdrag 1978 van toepassing om te bepalen welk recht van toepassing is.

Internationaal huwelijk
Zoals je ziet is het niet zo simpel om na te gaan welk recht van toepassing is op je huwelijksvermogen als je huwelijk een internationaal tintje heeft. Daarom is het belangrijk om een rechtskeuze te maken voor of tijdens je huwelijk als je trouwt met iemand die een andere nationaliteit bezit.

Wil je gaan scheiden en heb je geen rechtskeuze gemaakt? Neem dan contact met op met Sabobo Mediation & Coaching. Wij kunnen voor je nagaan welk recht van toepassing is op je huwelijksvermogen!

Bron: Nisrine Lkoundi